Rajd Rodzinny END „Szlakiem Krzyża Świętego”
W sobotę 6 kwietnia 2019 roku małżeństwa z Ruchu END wraz z rodzinami i przyjaciółmi wybrały się na coroczny rajd samochodowy. Tym razem trasa wiodła od Szamotuł, poprzez Słopanowo, Wronki do Biezdrowa. Około 50 osób o godzinie 9.00 zgromadziło się w kościele pw. Świętego Krzyża na wspólnej Eucharystii, którą odprawił i Słowo Boże wygłosił ks. Adam Sławiński.
Następnie wszyscy udali się do Muzeum Zamku Górków. Tam pani przewodnik opowiedziała o historii zamku, przedstawiła legendę o Czarnej Halszce z Szamotuł. Perełką była wystawa ikon, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem zwiedzających.
Kolejnym punktem na trasie był drewniany kościół w Słopanowie zbudowany bez użycia żadnego gwoździa, posiadający niezwykły wystrój. We Wronkach kustosz Muzeum Ziemi Wronieckiej, p. Piotr Pojasek zapoznał wszystkich z historią kościoła i klasztoru ojców franciszkanów. W Muzeum Ziemi Wronieckiej uwagę zwróciła wystawa patriotyczna na temat walk o odzyskanie niepodległości na terenie Wielkopolski. Po kawie i obiedzie grupa udała się do Biezdrowa do Sanktuarium Świętego Krzyża. Tam ksiądz proboszcz zapoznał pielgrzymów z historią miejsca i cudami słynącego krzyża. Uczestnicy mogli ucałować relikwiarz Świętego Krzyża, a po wspólnie odmówionej koronce do Miłosierdzia Bożego podziwiać piękną okolicę z wieży tutejszego kościoła.
Organizatorzy rajdu – małżeństwa z Ekipy Ostroróg oraz Szamotuły składają serdeczne podziękowanie wszystkim uczestnikom za obecność na rajdzie i wspólne pielgrzymkowe przeżycia duchowe.
Mirosława i Paweł Wachowiakowie – ekipa Ostroróg
Pragniemy złożyć serdeczne podziękowania organizatorom rajdu – ekipom z Szamotuł i Ostroroga za zaangażowanie i perfekcyjną organizację. Dzięki Wam mieliśmy okazję doświadczyć wielu wrażeń estetycznych i duchowych oraz lepiej poznać historię i współczesność tej części Wielkopolski. Ten czas, aktywnie spędzony z przyjaciółmi i z naszymi rodzinami, z pewnością długo pozostanie w naszej pamięci.
Paulina i Marek Liszkowscy – para odpowiedzialna Sektora Wielkopolskiego
Szamotuły – miasto w województwie wielkopolskim, położone nad rzeką Samą, na Pojezierzu Wielkopolskim, ok. 35 km na północny zachód od Poznania. Według danych z roku 2011 miasto miało 19 090 mieszkańców. Najstarsze ślady szamotulskiej osady sięgają XI wieku, najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1231 roku, a przed 1257 rokiem Przemysł I – książę wielkopolski nadał osadzie prawo do odbywania targów.
Kościół Świętego Krzyża w Szamotułach – rzymskokatolicki kościół parafialny w Szamotułach. W miejscu obecnego kościoła od 1324 roku stał murowany zamek Świdwów Za sprawą kasztelana kaliskiego Jana Korzboka Łąckiego i podstolego dobrzyńskiego Jana Ulatowskiego w latach 1675 – 1682 dawny zamek został przebudowany na kościół i klasztor zakonu reformatorów. Kościół jest zwrócony prezbiterium na południe, a od zachodu przylega do niego, wybudowany na planie czworoboku, budynek dawnego klasztoru. Kościół barokowy jednonawowy, pięcioprzęsłowy. Jednolite wyposażenie wnętrza kościoła w stylu rokokowym wykonane zostało w 1759 roku przez snycerza Józefa Eglauera.
Zamek Górków w Szamotułach – obejmuje odbudowany zamek wraz z Basztą Halszki i budynkami pomocniczymi (oficyną i bażanciarnią), położonymi w zabytkowym parku. Zachowały się także fundamenty gotyckich baszt z pocz. XVI w. Zamek w stylu gotyckim w północnej części miasta wybudował w XV w. przedstawiciel rodu Szamotulskich – Dobrogost Świdwa-Szamotulski herbu Nałęcz, kasztelan poznański i starosta generalny Wielkopolski. W 1511 właścicielem zamku, po ślubie z Katarzyną Szamotulską, stał się Łukasz II Górka. W 1518 przebudował zespół zamkowy w stylu renesansowym, a wieża zwana dziś Basztą Halszki została przebudowana na cele mieszkalne. Kolejna modernizacja miała miejsce w 1552, kiedy właścicielem zamku był późniejszy wojewoda, Łukasz III Górka. Po śmierci wojewody zamek przechodził w ręce rodzin szlacheckich i stopniowo podupadał. W 1720 część mieszkalną wyremontowano. W XIX wieku zamek był m.in. własnością Fryderyka Wilhelma IV Pruskiego, przyszłego króla i książąt Sachsen-Coburg-Gotha.
Jedyna z zachowanych baszt jest znana jako Baszta Halszki. Zdrobniale Halszką nazywano księżniczkę Elżbietę Ostrogską, znaną z urody i bogactwa wnuczkę Zygmunta Starego, uwiecznioną m.in. na obrazie Jana Matejki. Halszka nie chciała przystać na zaaranżowane małżeństwo z Łukaszem III Górką, ale została siłą sprowadzona do Szamotuł i tam więziona przez 14 lat w baszcie, połączonej podobno podziemnym przejściem z kościołem. Elżbieta Ostrogska popadła w szaleństwo i zmarła niedługo po śmierci męża. Według legend duch Halszki powraca na basztę.
Rekonstrukcję zamku, w historycznym kształcie i z wykorzystaniem zachowanych gotyckich fragmentów, przeprowadzono w latach 1976-1990. Budynek stał się siedzibą muzeum, w którym prezentuje się zabytkowe wnętrza, regionalne zbiory archeologiczne i etnograficzne oraz historię rodu Górków.
Link do zdjęć z Szamotuł – https://photos.app.goo.gl/LT2iki7kQ6iFtpK46
Słopanowo – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Obrzycko.
Znajduje się tu zabytkowy kościół drewniany pw. św. Mikołaja, zbudowany w latach 1695–1699. Interesujące jest wnętrze kościoła, utrzymane w stylu ludowym, zwłaszcza późnorenesansowe i barokowe polichromie. Ukazują one m.in. sceny z życia św. Mikołaja (prezbiterium), sceny biblijne i z życia świętych (nawa) oraz aniołów grających na instrumentach muzycznych na chórze organowym.
Najsłynniejsza polichromia znajduje się pod chórem organowym i przedstawia diabła trzymającego za kołnierz karczmarkę z kuflem piwa. Diabeł spisuje na wołowej skórze grzechy, a nad głową karczmarki widnieje opis, być może najcięższego, zdaniem autora polichromii, grzechu: „Bo nie dolewała”.
Kościół w Słopanowie jest kościołem filialnym parafii w Obrzycku. Msze w nim odbywają się raz w tygodniu, w niedziele o godz. 9.15.
Link do zdjęć ze Słopanowa – https://photos.app.goo.gl/a4XBNYy4wgZizmCG6
Wronki – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wronki.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 11 462 mieszkańców.
Pierwszy zapis dotyczący Wronek pochodzi z 1251 i dotyczy prawdopodobnie miejscowego grodu. W 1279 książę Przemysł II ufundował we Wronkach klasztor Dominikanów.
Po II wojnie światowej do 2010 największym zakładem pracy we Wronkach, zatrudniającym ok. 2000 osób, była szeroko znana w całej Polsce firma produkująca sprzęt AGD – Amica. W 2010 część firmy została kupiona przez firmę SAMSUNG, co bardzo wyraźny sposób przyczyniło się do rozwoju gospodarczego Wronek oraz północno-zachodniej części Wielkopolski. We Wronkach znajduje się największy w Polsce zakład karny.
Klasztor franciszkanów we Wronkach
W 1279 książę wielkopolski Przemysł II sprowadził do Wronek dominikanów. Pierwszy zespół klasztorny uległ zniszczeniu w 1603. Murowany kościół wzniesiono według projektu Krzysztofa Bonadury Starszego pod koniec XVII w. Kasata zakonu nastąpiła w 1838. Społeczeństwo ze składek własnych odkupiło klasztor i przekazało arcybiskupowi gnieźnieńsko-poznańskiemu Mieczysławowi Ledóchowskiemu. W 1868 arcybiskup ten sprowadził do Wronek franciszkanów reformatów. Wzniesiono wówczas nowy budynek klasztorny. Klasztor zamknięto ponownie w dobie Kulturkampfu w roku 1875. Zakonnicy przebywali w nim jednak aż do wybuchu I wojny światowej. Klasztor oficjalnie otwarto ponownie w 1925. Stał się jednym z konwentów młodej prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych z siedzibą prowincjała w Katowicach na Górnym Śląsku. Do 1931 istniało w murach klasztoru Kolegium Serafickie – niższe seminarium duchowne. W latach 1932-1939 utworzono we wronieckim konwencie studium teologiczne. W czasie II wojny światowej mieścił się w nim szpital wojskowy. Po wojnie otwarto w budynkach klasztornych dom dziecka. Franciszkanie odzyskali klasztor w latach dziewięćdziesiątych XX w. Obecnie konwent należy do prowincji poznańskiej franciszkanów. Mieści się w nim seminarium duchowne i filia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
W kościele przyklasztornym znajdują się witraże projektowane przez Stanisława Powalisza oraz polichromie na sklepieniu wykonane przez Mariana Schwartza z Obrzycka.
Muzeum Ziemi Wronieckiej we Wronkach. Jego siedzibą jest budynek dawnego spichlerza, pochodzący z XIX wieku.
Muzeum zostało otwarte w sierpniu 1993 roku. Ekspozycja muzealna zajmuje dwa piętra budynku. Na pierwszym piętrze prezentowane są następujące wystawy:
– archeologiczna, zawierająca eksponaty kultury łużyckiej, pochodzące z samych Wronek (cmentarzysko ciałopalne na terenie os. Borki) oraz z okolic miasta (znaleziska m.in. z Głuchowa, Stróżek i Wartosławia),
– historyczna, zawierająca pamiątki pochodzące z XIX i XX wieku, ukazujące dzieje miasta i jego życie społeczne (organizacje i stowarzyszenia, rzemiosło, pamiątki z okresu powstania wielkopolskiego i II wojny światowej).
Na drugim piętrze ulokowane zostały ekspozycje:
– przyrodnicza, ukazująca faunę Puszczy Noteckiej, powstała we współpracy z lokalnym Kołem Łowieckim „Wrona”,
– etnograficzna na która składają się dawne przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze i wyposażenie warsztatów rzemieślniczych.
Na muzealnym dziedzińcu znajduje się drewniana rzeźba Przemysła II autorstwa artysty ludowego Eugeniusza Tacika z Binina.
Muzeum jest obiektem całorocznym, czynnym w dni robocze.
Link do zdjęć z Wronek – https://photos.app.goo.gl/hzktSGVGLLsudxCMA
Biezdrowo – wieś w powiecie szamotulskim, w gminie Wronki, ok. 5 km na pd.-zach. od Wronek.
Kościół św. Krzyża i św. Mikołaja
Pierwszy (drewniany) kościół i parafia w Biezdrowie datuje się na XII wiek. Na jego miejscu powstał w XVI w. murowany, późnogotycki. Kościół ten w ciągu dwóch wieków zaczął się chylić ku upadkowi. W roku 1784 świątynię odbudowano. Powstała wówczas wieża, zmienił się kształt budynku. W 1870 kościół restaurowano i ozdobiono w stylu barokowym. Wieża kościoła uległa częściowemu zniszczeniu w 1890. Odbudowana stoi do dnia dzisiejszego. W roku 1900 staraniem właścicieli wsi, Kurnatowskich, dobudowano dwie boczne kaplice tworzące transept.
W ołtarzu głównym znajduje się pochodzący z przełomu XV/XVI wieku pokaźny krucyfiks z figurą Chrystusa Ukrzyżowanego. Jak opisuje kronika St. Zielińskiego został on sprowadzony w XV w. przez pewnego pielgrzyma z Częstochowy i tu złożony. Odtąd kościół stał się sanktuarium Męki Pańskiej.
W kruchcie zobaczyć można starą, dębową skrzynię. Według legendy znaleziono w niej zakopany skarb, za który wybudowano kościół.
W pierwszą niedzielę po 14 września w Biezdrowie odbywa się coroczny odpust. W dwa dni – w sobotę i niedzielę do biezdrowskiego Sanktuarium przybywają liczni pielgrzymi.
Link do zdjęć z Biezdrowa – https://photos.app.goo.gl/HVKAQf87gF3Kiojg7
Opracowanie i zdjęcia z rajdu – Jurek Kolbusz – ekipa Poznań 1
